شناسایی و تحلیل مخاطرات سکونتگاه‌های روستایی دهستان آلاداغ شهرستان بجنورد

author

  • تیمور جعفری استادیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشکدۀ علوم انسانی دانشگاه کوثر، بجنورد.
Abstract:

چکیده به‌دلیل اهمیت روستا و روستانشینی در ایران و خراسان شمالی، توجه به مشکلات محیطی و برنامه‌ریزی در فضاهای زیستی و مزروعی روستاها الزامی است. از مشکلات روستاها، مخاطرات عدیده‌ای است که سکونتگاه‌ها و امکانات زیستی آنها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. مقر روستاها اغلب در معرض تهدید عوامل مختلف طبیعی است که در مواردی آسایش زیست را از روستانشینان سلب می‌کند. منطقۀ انتخابی در این بررسی، دهستان آلاداغ از توابع بخش مرکزی در جنوب غربی شهرستان بجنورد است که سعی شده مسائل محیطی و ژئومورفولوژی روستاهای آن بررسی شود. وضعیت توپوگرافی به‌عنوان بستر و پهنۀ استقرار و توسعۀ روستاهای تحت بررسی، دارای شرایط متفاوتی است. تعدادی از آنها در بخش کوهستانی قرار دارند که اغلب مسائلی متفاوت با روستاهای واقع در بخش دشتی دارند. به‌منظور آشنایی با مخاطرات روستاها، ویژگی‌های مهم و مرتبط جمعیتی، توپوگرافی، هیدروگرافی، زمین‌شناسی، آب‌وهواشناسی و ژئومورفولوژی به تفکیک بررسی و اطلاعات مربوط در نقشه‌ها و جدول‌هایی تنظیم شده است. مخاطرات طبیعی و ژئومورفولوژی در خصوص سکونتگاه‌های روستایی منطقه در دو گروه درون‌زمینی و برون‌زمینی بررسی شده است. منطقۀ تحت بررسی از نظر عوامل خطرآفرین فرایندهای درونی شامل زمین‌لرزه جزء منطقۀ پرخطر است. فرایندهای بیرونی مخاطره‌آمیز شامل رخداد پدیده‌های زمین‌لغزش، ریزش، سیلاب و اثرهای خشکی محیط است. مواردی از این خطر در تعدادی از روستاها به‌طور تفصیلی بررسی و در پایان ویژگی‌های عوامل مورفوژنز منفی و مثبت مربوط به روستاهای منطقه به تفکیک مطالعه و اطلاعات حاصل در جدول ارائه شده است. نتایج نشان می‌دهد که در بین عوامل آندوژنیکی، زلزله؛ و از نظر عوامل اگزوژنیکی، خشکسالی و سیلاب خطرهای عمده‌ای هستند که روستاهای مذکور را تهدید می‌کنند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل پیامدهای گردشگری در ناپایداری سکونتگاههای روستایی (مطالعه موردی: دهستان بلده کجور- شهرستان نوشهر)

      امروزه با افزایش امکانات زندگی مانند وسایل حمل و نقل زمینی، هوایی، دریایی و افزایش اوقات فراغت، درآمد و طول عمرِ مردم، افراد بیش از هر زمان دیگری به گردش و مسافرت می‌پردازند، به ویژه ساکنان نقاط شهری به دلیل آلودگی شهرها و مشکلات ناشی از زندگی ماشینی بیشتر به مسافرت و گردش در دامان طبیعت و نقاط آرام در نواحی روستایی علاقمند هستند. در این بررسی سعی شده است تا با توجه به روند فزاینده حضور گر...

full text

ارزیابی عملکرد شوراهای اسلامی در توسعة روستایی نمونة موردی: دهستان آلاداغ بجنورد

شورا از ریشه‎دارترین اصول عرفی و مقررات سنتی، و از بارزترین شیوه های عقلایی در زندگی جمعی است و حتی قدیمی‎ترین شیوه های مدیریت در تکاپوی اجتماعی نوع بشر، نشانه هایی از نظام شورایی را با خود دارد؛ به این علت، تاکنون زوایای مختلفی از عمل‏کرد شورا بررسی شده است. در این پژوهش، میزان موفقیت عملکرد شوراهای اسلامی روستا در تحقق اهداف توسعة روستایی را در دهستان آلاداغ بجنورد ارزیابی کرده ایم. روش تحقی...

full text

ارزیابی عملکرد شوراهای اسلامی ‌در توسعه روستایی نمونه موردی: دهستان آلاداغ بجنورد

شورا از ریشه‎دارترین اصول عرفی و مقررات سنتی، و از بارزترین شیوه های عقلایی در زندگی جمعی است و حتی قدیمی‎ترین شیوه های مدیریت در تکاپوی اجتماعی نوع بشر، نشانه هایی از نظام شورایی را با خود دارد؛ به این علت، تاکنون زوایای مختلفی از عمل‏کرد شورا بررسی شده است. در این پژوهش، میزان موفقیت عملکرد شوراهای اسلامی روستا در تحقق اهداف توسعه روستایی را در دهستان آلاداغ بجنورد ارزیابی کرده ایم. روش تحقیق...

full text

تحلیل پیامدهای گردشگری در ناپایداری سکونتگاههای روستایی (مطالعه موردی: دهستان بلده کجور- شهرستان نوشهر)

امروزه با افزایش امکانات زندگی مانند وسایل حمل و نقل زمینی، هوایی، دریایی و افزایش اوقات فراغت، درآمد و طول عمرِ مردم، افراد بیش از هر زمان دیگری به گردش و مسافرت می پردازند، به ویژه ساکنان نقاط شهری به دلیل آلودگی شهرها و مشکلات ناشی از زندگی ماشینی بیشتر به مسافرت و گردش در دامان طبیعت و نقاط آرام در نواحی روستایی علاقمند هستند. در این بررسی سعی شده است تا با توجه به روند فزاینده حضور گردشگران...

full text

بررسی نقش مخاطرات محیطی بر تحولات کالبدی سکونتگاههای روستایی(دهستان گرمخان)

حوزه های روستایی مورد بررسی واقع در منطقه خراسان شمالی به علت واقع شدن در محیط کوهستانی، دارای موانع و محدودیت های زیستی متعددی می باشند که یکی از مهم ترین موانع موجود، قرارگیری در عرصه های زیستی پرخطر به لحاظ طبیعی و اکولوژیکی می باشد. این روستاها در معرض مخاطرات طبیعی گوناگونی از قبیل : سیل، زمین لرزه، زمین لغزش، رانش زمین و ریزش کوه قرار دارند. پژوهش حاضر با انتخاب روستاهای نمونه در دهستان گ...

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 5  issue 4

pages  359- 379

publication date 2018-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023